લઘુકાવ્યો

એક બે હોય તો ટાળું
પણ
કેમ કરીને ખાળું
સામટું ઉમટેલું
આ સ્મરણોનું ટોળું?

*

પાંદડાં
ખડખડ હસે
ઉનાળે
ખરખર ખરે
પાનખરે

*

કમળ ખારાં જળમાં
ઊગે
તો
જળકમળવત્ રહી શકે ખરાં?

*

તું અહીં નથી
ને
વરસું વરસું થતાં વાદળાંનો ભાર
મારે જીરવ્યા કરવાનો
ભીનો ભીનો…

*

ઢળતી સાંજે
મિત્રની વૃદ્ધ માને મળવા જાઉં છું
ત્યારે
આંખ સામે તરવરતું હોય છે
નવેમ્બરની સવારના તડકામાં જોયેલું
ખરું ખરું થઈ રહેલું એક પાન…

*

દીવો ઓલવ!
ચાલ,
એકમેકને જીવી લઈએ
પથારી પર
નૃત્ય કરતી
ચૈત્રની ચાંદનીના સાન્નિધ્યમાં…

*

પંખીઓ ગાતાં હોય છે મિશ્રિત રાગોમાં
એટલે જ
રંગીન હોય છે
પંખીગાન..

*

ફૂલોને કેટલી નિરાંત!
જન્મવાનું
જીવવાનું
અને
ખરવાનું જુવાનીમાં…

*

બીજની ચંદ્રલેખાને
આંકી શકી નહીં
સ્તનના પૂર્ણ ચંદ્રને
ઢાંકી શકી નહીં
આ રાત્રિ…

*

મધદરિયે
મોટાં મોટાં
જહાજોય ડૂબી જાય છે
એ જાણવા છતાંય
દરિયાની છાતી પર
નવોઢાની જેમ
માથું મૂકવાનું
અદમ્ય આકર્ષણ
કેમ નહીં રોકી શકતી હોય
પેલી નાનકડી હોડી?

*

મારા શબ્દો—
ગંગાના પાણીમાં તરતા
ઘીના દીવાની જેમ
પ્રગટી ઊઠે
અને
ફૂલની નાનકડી હોડી થઈને
કાળના પ્રવાહમાં
ક્યાંક દૂર ને દૂર સરી જાય…
એ જ છે મારી અપેક્ષા.

*

મારી પાસે
એકલતાની વાત કરવી
એટલે
માછલીને
જળનો પરિચય કરાવવો

મારી પાસે
મૌનની અપેક્ષા રાખવી
એટલે
વહેતા ઝરણાને
કલકલ કરવાની ના પાડવી..

*

જીવનને પ્રેમ કરતાં કરતાં
મારે ગાવાં ગીતો
મૃત્યુનાં…

*

લોકો માને છે કે
જગતની ખારાશથી અસ્પર્શ્ય
હું
સુરક્ષિત છું.
એમણે
મારા આંસુને હજી ચાખ્યાં નથી.

*

વૃક્ષ પર વાંકું વળ્યું છે એ

     શું છે?

લીલેરું પાન
કે
ચાંચ પોપટની?

*

સંધ્યાકાળે

મારા તરફ આવતા
તારાં પગલાંની
નદીના પ્રવાહમાં
હું
હળવેથી તરતા મૂકું છું
મારી કીકીના દીવા..

*

સંબંધની કાચી સિલાઈના
તડતડ ધાગા તૂટે…
લોકલાજને કારણે
બખિયા મારું હોઠે…

*

હું
અસ્ખલિત વહેતું
એક ઝરણું.
નથી મારું ગજું
દુષ્કાળથી ફાટેલી ધરા સાંધવાનું
પરંતુ
દોડતાં થાકેલાં હાંફતાં હરણાંની
તરસ છીપાવી શકું તો ઘણું…

*

લીધા અનુભવો બધા પીધા હલાહલ-સુધા
મને જગતમાં સદા વહાલી વસુધા કૃપા

*

મુંબઈથી પાછા આવી
ઘરમાં પગ મૂકતાં જ
ઠોકર વાગી.

પગને સંભળાયા
બાના શબ્દો:
સાચવજે, હં!

*

એક વૃદ્ધ
વાંકો વળીને
ખોબે ખોબે ભરવા મથતો હતો
બપોરે ઢોળાયેલો
જુવાનજોધ તડકો…

*

તારા, નક્ષત્રો, ને ચંદ્રમા
ઝરણાં, પુષ્પો, ને પતંગિયાં—
મને ય સ્પર્શે છે
તને સ્પર્શે છે
એમ જ.

એમને વિશે હું કેટલુંય કહી શકું
પણ
તું
મને બોલવા દે તો ને!

*

કોઈ પ્રૌઢાની
સાડીનો પાલવ પડતો મૂકી
દરિયાકિનારે ટહેલતી
સોળ વરસની કન્યાની
ખુલતી બાંયની ચોળીમાં જઈ
ભ રા તો, ફૂ લા તો
લાજ વિનાનો પવન!

*

સરળ માણસો
તરફડતા નથી
સુખની શોધમાં.
એ તો
જે મળે છે
એને જ સુખ માનીને
સૂઈ જતા હોય છે
ઓશિકે માથું મૂકીને.

હું સરળ નહીં હોઉં?

*

શૈશવમાં સારેલાં આંસુ
અને
અત્યારે સરી રહેલાં આંસુ—

આંસુ વૃદ્ધ કેમ નહીં થતાં હોય?

*

જુઠ્ઠાણાંની વચમાં
જીવતો માણસ
સાચું ગણશે ખરો
મરણને?

*

દરિયામાં તરતું વહાણ
એકાએક ઉથલી પડે
એમ જ
ઘાસનાં મોજાં પર
ઉથલી પડયો
પડછાયો
વૃક્ષનો…

*

પહેલાં
હું હતી રેતી.
કોઈ અઢેલવા જતું
તો ઢળી પડતું ઢગલો થઈને.

હવે હું છું
એક ખડક,
તોફાનનાં મોજાં
અથડાઈ અથડાઈને
ચૂરેચૂરા થઈ જાય એવો.

આહ્વાન છે
મને અઢેલવાનું…

*

હું
ફ્લાવરવાઝમાં ફૂલો ગોઠવી શકું છું
પણ
જિંદગી ગોઠવી શકતી નથી.

હું
બારીના પડદા બદલી શકું છું
પણ
જિંદગીને બદલી શકતી નથી.

મારે ઝાકળમાં સૂરજનું પ્રતિબિંબ જોવાનું છોડી દેવું જોઈએ…

*

હું
જાગતું
જગાડતું
પ્રાર્થતું
ઉદ્ઘોષતું
ખળખળતું
પખાળતું
ઉછળતું
કલ્લોલતું
હિલ્લોળતું
રમતું
નર્તતું
ઝરણું.
તમે?

*

એકમેકથી
વિખૂટા પડેલા બે હાથ
જ્યારે ભેગા થાય છે
ત્યારે
થઈ જાય છે પ્રાર્થના..

*

License

ઋણાનુબંધ Copyright © by પન્ના નાયક. All Rights Reserved.

Share This Book